Program działalności

Środowiskowego Domu Samopomocy im. Świętego Jana Pawła II w Międzychodzie

dla osób przewlekle psychicznie chorych - Typ domu „A”

Środowiskowy Dom Samopomocy im. Świętego Jana Pawła II w Międzychodzie jest dziennym ośrodkiem wsparcia przeznaczonym dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Jego głównym zadaniem jest zwiększenie samodzielności i zaradności życiowej, a także integracja społeczna uczestników. Zadaniem ŚDS jest zapewnienie systemu oparcia społecznego osobom z zaburzeniami psychicznymi, który to pozwoli im na zaspokojenie potrzeb życiowych oraz usamodzielnienie się. ŚDS ma za zadanie poprawić funkcjonowanie uczestników poprzez indywidualne, grupowe i środowiskowe zajęcia terapeutyczno-rehabilitacyjne, przy uwzględnieniu ich indywidualnych możliwości.

I. Cel ogólny:

Oferta Środowiskowego Domu Samopomocy im. Świętego Jana Pawła II w Międzychodzie Typu A jest skierowana do osób przewlekle psychicznie chorych. Doświadczenie choroby psychicznej wiąże się z poczuciem wyobcowania i osamotnienia oraz z trudnościami w kontaktach z ludźmi. Osoby te przeżywają niechęć do podejmowania jakichkolwiek działań. Tracą wiarę we własne możliwości. Dochodzi do zerwania kontaktów towarzyskich i wcześniej zawartych znajomości. Trudno jest im znaleźć miejsce, w którym mogliby dzielić się swoimi przeżyciami i pomysłami. Niechęć otoczenia do kontaktowania się z chorymi psychicznie, często poczucie wstydu przed środowiskiem, jeszcze bardziej niż choroba zaburzają wzajemne relacje.

II. Cele szczegółowe:

budowanie społeczności opartej na zasadzie wzajemnej życzliwości, zrozumienia, wsparciu w dążeniu do poprawy jakości życia i samodzielności,

1. usamodzielnianie uczestników domu w zakresie podstawowych umiejętności życiowych,
2. podnoszenie kompetencji interpersonalnych,
3. nawiązanie pozytywnych kontaktów ze środowiskiem lokalnym, integrację ze społecznością, poprawę funkcjonowania w rodzinie, aktywizację uczestników, rozwijanie inwencji, motywowanie do działania i rozwoju, rozbudzanie i podtrzymywanie zdolności, zainteresowań,
4. podnoszenie poziomu aktywności fizycznej, psychicznej oraz twórczej,
5. podnoszenie kompetencji w zakresie życia z problemami zdrowotnymi, aktywizacji zawodowej umiejętności społecznych i interpersonalnych,
6. profilaktykę zdrowia psychicznego, zapobieganie nawrotom choroby psychicznej oraz przystosowanie osób po przebytym leczeniu psychiatrycznym do funkcjonowania w środowisku
7. wzmacnianie samokontroli,
8. udział w różnych formach terapii,
9. nabywanie umiejętności zdrowego stylu życia
10. kreowanie postaw samorządności i zaangażowania uczestników w pracę na rzecz domu,
11. rozwijanie umiejętności aktywnego życia oraz organizacji czasu wolnego,
12. wspieranie grup wsparcia rodzin osób chorujących psychicznie,
13. wsparcie w rozwiązywaniu problemów dnia codziennego,
14. umożliwienie rozwoju kulturalnego i osobowościowego uczestników.

III. Formy działalności:

W celu realizacji celów działalności Środowiskowy Dom Samopomocy im. Świętego Jana Pawła II w Międzychodzie świadczy usługi w ramach indywidualnych i zbiorowych treningów realizowanych w toku różnorodnych zajęć. Zajęcia te prowadzi się w formie zajęć indywidualnych, pracy w jednej grupie lub w kilku grupach jednocześnie.

1. Trening umiejętności społecznych i rozwiązywania problemów (praca indywidualna i grupowa, metody problemowe i praktyczne) – prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący.

Cele i formy wsparcia:

1. 1. przygotowanie do samodzielnego życia,
   2. doskonalenie kompetencji społecznych, osobistych, komunikacji,
   3. kształtowanie umiejętności współpracy i komunikowania się w grupie na zasadach otwartości, partnerstwa i wzajemności,
   4. wykształcenie zachowań asertywnych (asertywna odmowa, poszanowanie granic własnych i innych ludzi),
   5. właściwe reakcje na pochwały i krytykę,
   6. umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych,
   7. umiejętności radzenia sobie ze stresem (identyfikowanie źródła stresu, likwidowanie źródła stresu),
   8. wykonywanie rutynowych czynności (zakupy, korzystanie ze środków komunikacji publicznej, załatwianie spraw urzędowych, itp.),
   9. wykształcenie zachowań asertywnych, nauka rozwiązywania sytuacji konfliktowych,
   10. wykształcenie umiejętności radzenia sobie ze stresem,
   11. wykształcenie umiejętności współpracy i komunikowania się w grupie,
   12. wychowanie do życia w rodzinie.

2. Trening funkcjonowania w życiu codziennym (praca indywidualna i grupowa, metody problemowe i praktyczne) – prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący.

Cele i formy wsparcia:

- rozwijanie umiejętności praktycznych, dotyczących konkretnych czynności niezbędnych podczas wykonywania zajęć w gospodarstwie domowym

4. 1. trening kulinarny: odtwarzanie i podtrzymywanie umiejętności samodzielnego przygotowywania posiłków, w tym prostych gorących posiłków, kształcenie i utrwalanie umiejętności prawidłowego przechowywania produktów, edukacja w zakresie prawidłowego odżywiania się, nauka obsługi sprzętu AGD/sprzętu gospodarstwa domowego,
   2. trening budżetowy: poznanie wartości pieniądza (rozpoznawanie pieniędzy, używanie ich, korzystanie z konta bankowego), nauka samodzielnego gospodarowania środkami pieniężnymi (wydawanie i oszczędzanie itp.), trening zakupowy i planowania wydatków (planowanie i wykonywanie),
   3. trening wychowania do życia w rodzinie: poznawanie lub pogłębianie wiedzy związaną z funkcjami rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich, rodzicielskich, seksualnych człowieka,
   4. trening higieniczny: uczenie się lub doskonalenie przestrzegania higieny osobistej, samodzielnego mycia się, ubierania, golenia, dbałość o stosowny i estetyczny ubiór (nauka dostosowania ubioru do pogody i okoliczności oraz dbałości o czystość ubioru), wyrabianie nawyków higienicznych i dbania o czystość otoczenia, nauka prania, prasowania, składnia ubrań, rozwieszania wypranej bielizny, doskonalenie zasad utrzymywania higieny osobistej, wyrabianie nawyków higienicznych i dbania o czystość otoczenia, samodzielnego ubierania się, nauka dbania o czystość i porządek, planowanie i organizacja czasu, pracy oraz obowiązków domowych,
   5. trening zdrowotny i lekowy: dbałość o zdrowie, w tym nauka przyjmowania leków (gotowość i systematyczność), pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, w tym uzgadnianie i pilnowanie terminów wizyt u lekarza, gotowość do konsultacji i leczenia się w Poradni Zdrowia Psychicznego, pomoc w dotarciu do jednostek ochrony zdrowia; dbałość o higienę i zdrowy tryb życia, przestrzeganie przed stosowaniem używek, pomoc
      w zakupie leków,(odporność na pojawiające się trudności w osiąganiu zamierzonych celów i w codziennym funkcjonowaniu, równowaga emocjonalna.

3. Trening umiejętności spędzania wolnego czasu (praca indywidualna i grupowa, metody praktyczne, problemowe i asymilacji wiedzy) – prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący.

Cele i formy wsparcia:

1. 1. pielęgnowanie i poszukiwanie własnych zainteresowań,
   2. rozwijanie umiejętności korzystania z takich form spędzania czasu wolnego jak: turystyka,
   3. działalność rekreacyjna, udział w imprezach kulturalnych, towarzyskich,
   4. zaznajamianie się z rodzajami i zasadami gier zespołowych,
   5. rozwijanie zainteresowań i odkrywanie nowych źródeł spędzania wolnego czasu,
   6. trening planowania i organizowania imprez i uroczystości, spotkań towarzyskich.

4. Terapia zajęciowa - cele i formy wsparcia:

5. • zajęcia manualno-plastyczne i artystyczne:
     • rozwijanie umiejętności twórczego myślenia, zdolności manualnych, poczucia estetyki,
     • nauka wyrażania swoich przeżyć, emocji, uczuć poprzez różne techniki plastyczne,
     • zapoznawanie się z wieloma różnorodnymi formami zajęć manualno-plastycznych,
     • umożliwianie uczestnictwa i współpracy z instytucjami o charakterze kulturalnym (teatr, wystawy, festiwale artystyczne),
   • zajęcia techniczne:
     • nauka obsługi urządzeń elektrotechnicznych,
     • nauka wycinania prostych elementów z drewna oraz płyty mdf, tworzenia z nich materiałów użytkowych,
     • nauka dokonywania pomiarów,
   • zajęcia poznawczo-edukacyjne i pedagogiczne:
     • usprawnianie funkcji słuchowo- językowych,
     • usprawnianie motoryki małej,
     • usprawnianie funkcji wzrokowych oraz orientację przestrzenną,
     • doskonalenie umiejętności czytania i pisania,
     • zwiększenie wiedzy o otaczającym świecie,
   • zajęcia komputerowe:
     • nauka obsługi komputera (włączanie, wyłączanie) oraz posługiwania się myszką komputerową,
     • nauka obsługi podstawowych programów pakietu Microsoft Office,
     • nauka wyszukiwania informacji w Internecie,
     • nauka korzystania z portali społecznościowych,
     • nauka obsługi drukarki.

5. Zajęcia rehabilitacji ruchowej (praca indywidualna i grupowa, metody praktyczne, fizjoterapia) – prowadzony przez Fizjoterapeutę.

Cele i formy wsparcia:

6. 1. rehabilitacja ruchowa zmierzająca do wszechstronnego rozwoju uczestnika, nabycia przez niego takich umiejętności, które pozwolą mu na prawidłowe funkcjonowanie w środowisku,
   2. usprawnienie psychofizyczne,
   3. podtrzymanie lub podwyższenie sprawności funkcji upośledzonych narządów ruchu,
   4. ćwiczenia relaksacyjne, gimnastyka, zabawy i zajęcia sportowe, spacery, turystyka i rekreacja,
   5. wykonywanie ćwiczeń i zabiegów fizjoterapeutycznych zleconych przez lekarza.

6. Poradnictwo psychologiczne (praca indywidualna i grupowa, metody teoretyczne) – prowadzone przez Psychologa.

Cele i formy wsparcia:

1. 1. wsparcie psychologiczne i terapeutyczne uczestników zajęć w oparciu o indywidualne plany terapeutyczne,
   2. psychoterapia indywidualna (wzmacnianie mocnych stron, praca nad pozytywnym postrzeganiem i akceptacją własnej choroby, radzeniem sobie w relacjach z innymi),
   3. wspieranie samodzielności i autonomii oraz wzbudzanie współodpowiedzialności za proces leczenia i terapii, sesje indywidualne),
   4. profilaktyka prozdrowotna, której celem ma być zwiększenie aktywności uczestnika w procesie własnego leczenia, rewidowanie poglądów na temat istoty choroby, jej przyczyn, rozróżniania objawów,
   5. terapia grupowa (nauka formułowania i wypowiadania swojego zdania w sposób
      akceptowany przez grupę, nazywania i ujawniania swoich uczuć, opisywania swoich relacji interpersonalnych, zrozumienia funkcjonowania całej grupy poprzez słuchanie, przebywanie i poznawanie innych, odnajdywanie własnego miejsca w grupie, wzmacnianie efektywnych, sposobów radzenia sobie z chorobą),
   6. psychoedukacja.

7. Wsparcie w zakresie konsultacji lekarskich w ramach, którego uczestnicy otrzymają pomoc w dostępie do świadczeń zdrowotnych, wizyt u specjalistów medycznych niezbędnych dla poprawy jakości życia uczestników zajęć, uzyskają pomoc przy zakupie leków.
8. Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych (bank, poczta, urząd gminy i inne) a także: pomoc w uzyskaniu świadczeń z ZUS, KRUS, OPS, PCPR, itp.
9. Współpraca z rodzinami uczestników, innymi osobami lub podmiotami działającymi w obszarze udzielania pomocy, w zakresie niezbędnym, gwarantującym jak największą efektywność wspólnie podejmowanych oraz realizowanych działań na rzecz uczestników.
10. Organizowanie spotkań okolicznościowych i integracyjnych zgodnie z kalendarzem imprez w ramach, którego uczestnicy:
    1. skorzystają z zaplanowanych i przygotowanych imprez i wycieczek,
    2. uczestniczyć będą we współpracy z instytucjami o charakterze kulturalnym (teatr, wystawy, festiwale artystyczne),
    3. uczestniczyć będą w wyjazdach na wycieczki, imprezy i wydarzenia integracyjne, zajęciach sportowych.

IV. Ocena efektów działalności:

Za podstawowe kryterium oceny działalności Środowiskowego Domu Samopomocy im. Świętego Jana Pawła II w Międzychodzie uznaje się realizację przyjętych celów, przy zapewnieniu właściwego poziomu świadczonych usług - w oparciu o obowiązujące akty prawne i w zgodzie z nimi. Metodą oceny realizacji celów jest monitorowanie przebiegu i ocena postępów w realizacji przyjętych programów i indywidualnych planów postępowania wspierająco – aktywizującego, przygotowanych dla osób korzystających z usług ŚDS. Oceny postępów w realizacji indywidualnych planów postępowania wspierająco - aktywizującego dokonywane są systematycznie przez zespół wspierająco - aktywizujący Domu. Oceny te przygotowywane są w formie pisemnej, umożliwiają diagnozowanie potrzeb i bieżącą ocenę postępów uczestników zajęć. Ocena efektów działalności Domu dokonywania jest raz w roku, w formie sprawozdania rocznego z działalności Domu.

 V. Przyjęte kierunki dalszego rozwoju:

Dla właściwej realizacji wyżej wymienionych celów działalności ŚDS, konieczne jest zapewnienie odpowiednich ku temu warunków, właściwego poziomu świadczonych usług, w oparciu o obowiązujące akty prawne i w zgodzie z nimi. Dla właściwego funkcjonowania Domu niezbędny jest odpowiedni dobór personelu, posiadającego wysokie kwalifikacje - osoby zatrudnione w ŚDS w Międzychodzie posiadają wymagane kwalifikacje, jednakże sprawą istotnej wagi jest promowanie uczestnictwa w szkoleniach, kursach, stałego podnoszenia kwalifikacji i rozwoju zawodowego, ciągłego doskonalenia kadry w celu dostosowania do aktualnych, zmieniających się potrzeb. W miarę możliwości w Domu organizuje się szkolenia wewnętrzne dla pracowników o tematyce wynikającej z aktualnego zapotrzebowania. Ponadto - umożliwia się pracownikom Domu udział w szkoleniach organizowanych przez inne podmioty, wykorzystując dostępną ofertę.
Ważnym jest także utrzymywanie właściwej atmosfery pracy: dbałość o relacje, kształtowanie współodpowiedzialności, wspólnoty celów - mają one służyć dobrej organizacji pracy i właściwemu funkcjonowaniu placówki. Systematyczne spotkania, zebrania kadry dotyczące spraw bieżących, problemów terapeutycznych, planów rozwoju ŚDS - służyć mają temu celowi. Sprawą podstawową jest zapewnienie odpowiednich zasobów lokalowych, wyposażenia - w tym zakresie należy dążyć do wprowadzania postępu, ulepszeń, innowacji - wykorzystując wszelkie dostępne możliwości i środki. W celu zapewnienia odpowiednich środków finansowych na realizację celów ŚDS pożądane jest poszukiwanie nowych rozwiązań i pozyskiwanie dodatkowych źródeł finansowania, dofinansowania działalności. Działania na rzecz osób niepełnosprawnych podejmowane w Środowiskowym Domu Samopomocy nie mogą przebiegać w izolacji od społeczeństwa, na jego marginesie – koniecznością jest wprowadzanie osób niepełnosprawnych w życie społeczeństwa, poczynając od społeczności lokalnej, najbliższego otoczenia Domu. Odbywać się to może za pośrednictwem ŚDS, który w społeczności lokalnej musi zaistnieć i być stale obecny - daje to możliwość integracji osób chorych psychicznie ze społeczeństwem, zapobiega ich izolacji społecznej, motywuje do aktywności a przede wszystkim ułatwia tym osobom wyjście poza krąg najbliższych im osób. W związku z powyższym - poza planowymi, codziennymi działaniami ŚDS w ramach harmonogramu zajęć - należy podejmować działania promujące ŚDS (a za jego pośrednictwem osoby niepełnosprawne) w środowisku lokalnym. Jest to zadanie długofalowe i rozłożone w czasie, wymagające wielu starań - jednak prawidłowo prowadzone może przynieść nieocenione efekty w realizacji nadrzędnych celów ŚDS.

opracowała:                                                                      zatwierdzam: